Administrator
Administrator
Dołączył: 10 Sie 2006
Posty: 72
Przeczytał: 0 tematów
Ostrzeżeń: 0/2
Skąd: Szczecin
Płeć: Mężczyzna
|
 Wysłany: Śro 10:42, 18 Paź 2006 Temat postu: KODEKS PRACY str. 9 |
 |
|
DZIAŁ DZIEWIĄTY
ZATRUDNIANIE MŁODOCIANYCH
Rozdział I
Przepisy ogólne
Art. 190. § 1. Młodocianym w rozumieniu kodeksu jest osoba, która ukończyła
16 lat, a nie przekroczyła 18 lat.
§ 2. Zabronione jest zatrudnianie osoby, która nie ukończyła 16 lat.
Art. 191. § 1. Wolno zatrudniać tylko tych młodocianych, którzy:
1) ukończyli co najmniej gimnazjum,
2) przedstawią świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca danego rodzaju
nie zagraża ich zdrowiu.
§ 2. Młodociany nie posiadający kwalifikacji zawodowych może być zatrudniony
tylko w celu przygotowania zawodowego.
§ 3. Rada Ministrów określi w drodze rozporządzenia zasady i warunki
odbywania przygotowania zawodowego oraz zasady wynagradzania
młodocianych w tym okresie.
§ 4. (skreślony).
§ 5. Minister Pracy i Polityki Socjalnej w porozumieniu z Ministrem Edukacji
Narodowej może w drodze rozporządzenia określić przypadki, w których
wyjątkowo jest dopuszczalne:
1) zatrudnianie młodocianych, którzy nie ukończyli gimnazjum,
2) zwolnienie młodocianych nie posiadających kwalifikacji zawodowych od
odbycia przygotowania zawodowego,
3) zatrudnianie osób niemających 16 lat, które ukończyły gimnazjum,
4) zatrudnianie osób niemających 16 lat, które nie ukończyły gimnazjum.
Art. 192. Pracodawca jest obowiązany zapewnić młodocianym pracownikom
opiekę i pomoc, niezbędną dla ich przystosowania się do właściwego
wykonywania pracy.
Art. 193. Pracodawca jest obowiązany prowadzić ewidencję pracowników
młodocianych.
Rozdział II
Zawieranie i rozwiązywanie umów o pracę w celu przygotowania
zawodowego
Art. 194. Do zawierania i rozwiązywania z młodocianymi umów o pracę w celu
przygotowania zawodowego mają zastosowanie przepisy kodeksu dotyczące
umów o pracę na czas nie określony ze zmianami przewidzianymi w art. 195 i
196.
Art. 195. § 1. Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego powinna
określać w szczególności:
1) rodzaj przygotowania zawodowego (nauka zawodu lub przyuczenie do
wykonywania określonej pracy),
2) czas trwania i miejsce odbywania przygotowania zawodowego,
3) sposób dokształcania teoretycznego,
4) wysokość wynagrodzenia.
§ 2. Rada Ministrów może w drodze rozporządzenia określić przypadki, w
których jest dopuszczalne zawieranie na czas określony umów o pracę w celu
przygotowania zawodowego.
Art. 196. Rozwiązanie za wypowiedzeniem umowy o pracę zawartej w celu
przygotowania zawodowego dopuszczalne jest tylko w razie:
1) niewypełniania przez młodocianego obowiązków wynikających z umowy o
pracę lub obowiązku dokształcania się, pomimo stosowania wobec niego
środków wychowawczych,
2) ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy,
3) reorganizacji zakładu pracy uniemożliwiającej kontynuowanie
przygotowania zawodowego,
4) stwierdzenia nieprzydatności młodocianego do pracy, w zakresie której
odbywa przygotowanie zawodowe.
Rozdział III
Dokształcanie
Art. 197. § 1. Pracownik młodociany jest obowiązany dokształcać się do
ukończenia 18 lat.
§ 2. W szczególności pracownik młodociany jest obowiązany:
1) do dokształcania się w zakresie szkoły podstawowej i gimnazjum, jeżeli
szkoły takiej nie ukończył,
2) do dokształcania się w zakresie szkoły ponadgimnazjalnej lub w formach
pozaszkolnych.
Art. 198. Pracodawca jest obowiązany zwolnić młodocianego od pracy na czas
potrzebny do wzięcia udziału w zajęciach szkoleniowych w związku z
dokształcaniem się.
Art. 199. Jeżeli młodociany nie ukończył przygotowania zawodowego przed
osiągnięciem 18 lat, obowiązek dokształcania się, stosownie do przepisów art.
197, może być przedłużony do czasu ukończenia przygotowania zawodowego.
Art. 200. Minister Pracy i Polityki Socjalnej w porozumieniu z Ministrem
Edukacji Narodowej może w drodze rozporządzenia określić przypadki, w
których wyjątkowo jest dopuszczalne zwolnienie młodocianych od obowiązku
dokształcania się.
Rozdział IIIa
Zatrudnianie młodocianych w innym celu niż przygotowanie zawodowe
Art. 2001. § 1. Młodociany może być zatrudniony na podstawie umowy o
pracę przy wykonywaniu lekkich prac.
§ 2. Praca lekka nie może powodować zagrożenia dla życia, zdrowia i rozwoju
psychofizycznego młodocianego, a także nie może utrudniać młodocianemu
wypełniania obowiązku szkolnego.
§ 3. Wykaz lekkich prac określa pracodawca po uzyskaniu zgody lekarza
wykonującego zadania służby medycyny pracy. Wykaz ten wymaga
zatwierdzenia przez właściwego inspektora pracy. Wykaz lekkich prac nie może
zawierać prac wzbronionych młodocianym, określonych w przepisach wydanych
na podstawie art. 204.
§ 4. Wykaz lekkich prac ustala pracodawca w regulaminie pracy. Pracodawca,
który nie ma obowiązku wydania regulaminu, ustala wykaz lekkich prac w
osobnym akcie.
§ 5. Pracodawca jest obowiązany zapoznać młodocianego z wykazem lekkich
prac przed rozpoczęciem przez niego pracy.
Art. 2002. § 1. Pracodawca ustala wymiar i rozkład czasu pracy młodocianego
zatrudnionego przy lekkiej pracy, uwzględniając tygodniową liczbę godzin nauki
wynikającą z programu nauczania, a także z rozkładu zajęć szkolnych
młodocianego.
§ 2. Tygodniowy wymiar czasu pracy młodocianego w okresie odbywania zajęć
szkolnych nie może przekraczać 12 godzin. W dniu uczestniczenia w zajęciach
szkolnych wymiar czasu pracy młodocianego nie może przekraczać 2 godzin.
§ 3. Wymiar czasu pracy młodocianego w okresie ferii szkolnych nie może
przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin w tygodniu. Dobowy wymiar czasu
pracy młodocianego w wieku do 16 lat nie może jednak przekraczać 6 godzin.
§ 4. Wymiar czasu pracy określony w § 2 i 3 obowiązuje także w przypadku,
gdy młodociany jest zatrudniony u więcej niż jednego pracodawcy. Przed
nawiązaniem stosunku pracy pracodawca ma obowiązek uzyskania od
młodocianego oświadczenia o zatrudnieniu albo o niepozostawaniu w
zatrudnieniu u innego pracodawcy.
Rozdział IV
Szczególna ochrona zdrowia
Art. 201. § 1. Młodociany podlega wstępnym badaniom lekarskim przed
przyjęciem do pracy oraz badaniom okresowym i kontrolnym w czasie
zatrudnienia.
§ 2. Jeżeli lekarz orzeknie, że dana praca zagraża zdrowiu młodocianego,
pracodawca jest obowiązany zmienić rodzaj pracy, a gdy nie ma takiej
możliwości, niezwłocznie rozwiązać umowę o pracę i wypłacić odszkodowanie w
wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Przepis art. 51 § 2 stosuje
się odpowiednio.
§ 3. Pracodawca jest obowiązany przekazać informacje o ryzyku zawodowym,
które wiąże się z pracą wykonywaną przez młodocianego, oraz o zasadach
ochrony przed zagrożeniami również przedstawicielowi ustawowemu
młodocianego.
Art. 202. § 1. Czas pracy młodocianego w wieku do 16 lat nie może
przekraczać 6 godzin na dobę.
§ 2. Czas pracy młodocianego w wieku powyżej 16 lat nie może przekraczać 8
godzin na dobę.
§ 3. Do czasu pracy młodocianego wlicza się czas nauki w wymiarze
wynikającym z obowiązkowego programu zajęć szkolnych, bez względu na to,
czy odbywa się ona w godzinach pracy.
§ 31. Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy młodocianego jest dłuższy niż 4,5
godziny, pracodawca jest obowiązany wprowadzić przerwę w pracy trwającą
nieprzerwanie 30 minut, wliczaną do czasu pracy.
§ 4. (skreślony).
Art. 203. § 1. Młodocianego nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych
ani w porze nocnej.
§ 11. Pora nocna dla młodocianego przypada pomiędzy godzinami 2200 a 600.
W przypadkach określonych w art. 191 § 5 pora nocna przypada pomiędzy
godzinami 2000 a 600.
§ 2. Przerwa w pracy młodocianego obejmująca porę nocną powinna trwać
nieprzerwanie nie mniej niż 14 godzin.
§ 3. Młodocianemu przysługuje w każdym tygodniu prawo do co najmniej 48
godzin nieprzerwanego odpoczynku, który powinien obejmować niedzielę.
Art. 204. § 1. Nie wolno zatrudniać młodocianych przy pracach wzbronionych,
których wykaz ustala w drodze rozporządzenia Rada Ministrów.
§ 2. (skreślony).
§ 3. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, może zezwolić na zatrudnianie
młodocianych w wieku powyżej 16 lat przy niektórych rodzajach prac
wzbronionych, jeżeli jest to potrzebne do odbycia przygotowania zawodowego,
określając jednocześnie warunki zapewniające szczególną ochronę zdrowia
młodocianych zatrudnionych przy tych pracach.
Rozdział V
Urlopy wypoczynkowe
Art. 205. § 1. Młodociany uzyskuje z upływem 6 miesięcy od rozpoczęcia
pierwszej pracy prawo do urlopu w wymiarze 12 dni roboczych.
§ 2. Z upływem roku pracy młodociany uzyskuje prawo do urlopu w wymiarze
26 dni roboczych. Jednakże w roku kalendarzowym, w którym kończy on 18
lat, ma prawo do urlopu w wymiarze 20 dni roboczych, jeżeli prawo do urlopu
uzyskał przed ukończeniem 18 lat.
§ 3. Młodocianemu uczęszczającemu do szkoły należy udzielić urlopu w okresie
ferii szkolnych. Młodocianemu, który nie nabył prawa do urlopu, o którym
mowa w § 1 i 2, pracodawca może, na jego wniosek, udzielić zaliczkowo urlopu
w okresie ferii szkolnych.
§ 4. Pracodawca jest obowiązany na wniosek młodocianego, ucznia szkoły dla
pracujących, udzielić mu w okresie ferii szkolnych urlopu bezpłatnego w
wymiarze nie przekraczającym łącznie z urlopem wypoczynkowym 2 miesięcy.
Okres urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy, od którego zależą
uprawnienia pracownicze.
§ 5. W sprawach nie uregulowanych przepisami niniejszego rozdziału do
urlopów przysługujących młodocianym stosuje się przepisy działu siódmego.
Rozdział VI
Rzemieślnicze przygotowanie zawodowe
Art. 206. § 1. Przepisy art. 190-205 stosuje się odpowiednio do młodocianych
zatrudnionych na podstawie umowy o przygotowanie zawodowe u
pracodawców będących rzemieślnikami, z zastrzeżeniem odrębności
określonych na podstawie § 2.
§ 2. Minister Pracy i Polityki Socjalnej może określić, w drodze rozporządzenia,
odrębności w zakresie sposobu prowadzenia przygotowania zawodowego u
pracodawców będących rzemieślnikami oraz trybu przeprowadzania egzaminów
stwierdzających kwalifikacje zawodowe po zakończeniu tego przygotowania.
DZIAŁ DZIESIĄTY
BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY
Rozdział I
Podstawowe obowiązki pracodawcy
Art. 207. § 1. Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i
higieny pracy w zakładzie pracy.
§ 2. Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników poprzez
zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim
wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności pracodawca jest
obowiązany:
1) organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne
warunki pracy,
2) zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym
zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń,
3) zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń
wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy,
4) zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.
§ 3. Pracodawca oraz osoba kierująca pracownikami są obowiązani znać, w
zakresie niezbędnym do wykonywania ciążących na nich obowiązków, przepisy
o ochronie pracy, w tym przepisy oraz zasady bezpieczeństwa i higieny pracy.
Art. 208. § 1. W razie gdy jednocześnie w tym samym miejscu wykonują
pracę pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców, pracodawcy ci mają
obowiązek:
1) współpracować ze sobą,
2) wyznaczyć koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i
higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu,
3) ustalić zasady współdziałania uwzględniające sposoby postępowania w
przypadku wystąpienia zagrożeń dla zdrowia lub życia pracowników.
§ 2. Wyznaczenie koordynatora, o którym mowa w § 1, nie zwalnia
poszczególnych pracodawców z obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa i
higieny pracy zatrudnionym przez nich pracownikom.
Art. 209. § 1. Pracodawca rozpoczynający działalność jest obowiązany, w
terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia tej działalności, zawiadomić na piśmie
właściwego inspektora pracy i właściwego państwowego inspektora sanitarnego
o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności.
§ 2. Obowiązek, o którym mowa w § 1, ciąży na pracodawcy odpowiednio w
razie zmiany miejsca, rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, zwłaszcza
zmiany technologii lub profilu produkcji, jeżeli zmiana technologii może
powodować zwiększenie zagrożenia dla zdrowia pracowników.
§ 3. (skreślony).
§ 4. Właściwy inspektor pracy lub właściwy państwowy inspektor sanitarny
może zobowiązać pracodawcę prowadzącego działalność powodującą
szczególne zagrożenia dla zdrowia lub życia pracowników do okresowej
aktualizacji informacji, o której mowa w § 1.
Rozdział II
Prawa i obowiązki pracownika
Art. 210. § 1. W razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom
bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla
zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi
takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać
się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.
§ 2. Jeżeli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia, o
którym mowa w § 1, pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagrożenia,
zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.
§ 3. Za czas powstrzymania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z
miejsca zagrożenia w przypadkach, o których mowa w § 1 i 2, pracownik
zachowuje prawo do wynagrodzenia.
§ 4. Pracownik ma prawo, po uprzednim zawiadomieniu przełożonego,
powstrzymać się od wykonywania pracy wymagającej szczególnej sprawności
psychofizycznej w przypadku, gdy jego stan psychofizyczny nie zapewnia
bezpiecznego wykonywania pracy i stwarza zagrożenie dla innych osób.
§ 5. Przepisy § 1, 2 i 4 nie dotyczą pracownika, którego obowiązkiem
pracowniczym jest ratowanie życia ludzkiego lub mienia.
§ 6. Minister Pracy i Polityki Socjalnej w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i
Opieki Społecznej określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje prac
wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej.
Art. 211. Przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest
podstawowym obowiązkiem pracownika. W szczególności pracownik jest
obowiązany:
1) znać przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, brać udział w
szkoleniu i instruktażu z tego zakresu oraz poddawać się wymaganym
egzaminom sprawdzającym,
2) wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami
bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosować się do wydawanych w tym
zakresie poleceń i wskazówek przełożonych,
3) dbać o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o
porządek i ład w miejscu pracy,
4) stosować środki ochrony zbiorowej, a także używać przydzielonych
środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z ich
przeznaczeniem,
5) poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym
badaniom lekarskim i stosować się do wskazań lekarskich,
6) niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy
wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec
współpracowników, a także inne osoby znajdujące się w rejonie zagrożenia, o
grożącym im niebezpieczeństwie,
7) współdziałać z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków
dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.
Art. 212. Osoba kierująca pracownikami jest obowiązana:
1) organizować stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami
bezpieczeństwa i higieny pracy,
2) dbać o sprawność środków ochrony indywidualnej oraz ich stosowanie
zgodnie z przeznaczeniem,
3) organizować, przygotowywać i prowadzić prace, uwzględniając
zabezpieczenie pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami
zawodowymi i innymi chorobami związanymi z warunkami środowiska pracy,
4) dbać o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy i wyposażenia
technicznego, a także o sprawność środków ochrony zbiorowej i ich stosowanie
zgodnie z przeznaczeniem,
5) egzekwować przestrzeganie przez pracowników przepisów i zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy,
6) zapewniać wykonanie zaleceń lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad
pracownikami.
Rozdział III
Obiekty budowlane i pomieszczenia pracy
Art. 213. § 1. Pracodawca jest obowiązany zapewniać, aby budowa lub
przebudowa obiektu budowlanego, w którym przewiduje się pomieszczenia
pracy, była wykonywana na podstawie projektów uwzględniających wymagania
bezpieczeństwa i higieny pracy, pozytywnie zaopiniowanych przez
uprawnionych rzeczoznawców, zgodnie z odrębnymi przepisami.
§ 2. Obiekt budowlany, w którym znajdują się pomieszczenia pracy, powinien
spełniać wymagania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy.
§ 3. Przebudowa obiektu budowlanego, w którym znajdują się pomieszczenia
pracy, powinna uwzględniać poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny
pracy.
§ 4. Przepisy § 1-3 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy budowa lub
przebudowa dotyczy części obiektu budowlanego, w której znajdują się
pomieszczenia pracy.
Art. 214. § 1. Pracodawca jest obowiązany zapewniać pomieszczenia pracy
odpowiednie do rodzaju wykonywanych prac i liczby zatrudnionych
pracowników.
§ 2. Pracodawca jest obowiązany utrzymywać obiekty budowlane i znajdujące
się w nich pomieszczenia pracy, a także tereny i urządzenia z nimi związane w
stanie zapewniającym bezpieczne i higieniczne warunki pracy.
Rozdział IV
Maszyny i inne urządzenia techniczne
Art. 215. § 1. Maszyny i inne urządzenia techniczne powinny być tak
konstruowane i budowane, aby:
1) zapewniały bezpieczne i higieniczne warunki pracy, w szczególności
zabezpieczały pracownika przed urazami, działaniem niebezpiecznych
substancji chemicznych, porażeniem prądem elektrycznym, nadmiernym
hałasem, szkodliwymi wstrząsami, działaniem wibracji i promieniowania oraz
szkodliwym i niebezpiecznym działaniem innych czynników środowiska pracy,
2) uwzględniały zasady ergonomii.
§ 2. Konstruktor oraz producent maszyn i innych urządzeń technicznych
ponoszą odpowiedzialność za niedopełnienie obowiązków, o których mowa w
§ 1, określoną w odrębnych przepisach.
Art. 216. § 1. Maszyny i inne urządzenia techniczne, które nie spełniają
wymagań określonych w art. 215 § 1, wyposaża się w odpowiednie
zabezpieczenia.
§ 2. W przypadku gdy konstrukcja zabezpieczenia jest uzależniona od
warunków lokalnych, wyposażenie maszyny lub innego urządzenia
technicznego w odpowiednie zabezpieczenia należy do obowiązków
pracodawcy.
Art. 217. Niedopuszczalne jest wyposażanie stanowisk pracy w maszyny i inne
urządzenia techniczne, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny
zgodności określonych w odrębnych przepisach.
Art. 218. Przepisy art. 215 i 217 stosuje się odpowiednio do narzędzi pracy.
Art. 219. Przepisy art. 215 i 217 nie naruszają wymagań określonych
przepisami dotyczącymi maszyn i innych urządzeń technicznych:
1) będących środkami transportu kolejowego, samochodowego, morskiego,
wodnego śródlądowego i lotniczego,
2) podlegających przepisom o dozorze technicznym,
3) podlegających przepisom Prawa geologicznego i górniczego,
4) podlegających przepisom obowiązującym w jednostkach podległych
Ministrom Obrony Narodowej i Spraw Wewnętrznych i Administracji,
5) podlegających przepisom Prawa atomowego.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
